Theo Tiến sỹ Tâm lý Howard Gardner: Trẻ em có đến tám loại trí thông minh, và tùy theo bé yêu có loại trí thông minh nào mà ba mẹ cần tìm hiểu để có thể định hướng phát triển khả năng của bé. Giúp bé có năng lực vượt trội ở lĩnh vực đó.
Mỗi em bé đều sẽ có những sở trưởng và điểm mạnh rất riêng
Trí thông minh ngôn ngữ
Bé có thể học tập thông qua ngôn ngữ, lời nói:
- Bé nhạy cảm với ngữ nghĩa, nhịp điệu, âm thanh của các từ.
- Bé thích thú với việc kể chuyện và viết lách.
- Thích đọc, thơ ca, truyện cười và thích thú khi chơi với các trò đố chữ, giải đáp cá câu đố.
Vậy, ba mẹ nên làm gì?
- Hãy cùng đọc với bé yêu
- Hãy lắng nghe bé yêu một cách chăm chú về những câu hỏi, những trải nghiệm của chúng.
- Khuyến khích bé kể cho ba mẹ nghe những câu chuyện mà bé vừa đọc.
- Cho bé cơ hội đọc sách và thường đưa bé đến nhà sách.
- Cho bé tham gia viết báo tường của lớp.
Trí thông minh suy luận, tư duy
Bé có thể học tập, thông qua phân tích logic, toán học (logical):
- Thích chơi các trò chơi liên quan đến các con số, trò chơi ghép hình, làm các thử nghiệm.
- Có kỹ năng lập luận tốt và biết đặt các câu hỏi có tính logic.
- Thích các trật tự và những chỉ dẫn tuần tự từng bước.
Vậy, ba mẹ nên làm gì?
- Hãy để cho bé được làm các thí nghiệm/ thử nghiệm
- Cho bé chơi các món đồ chơi mô hình laptop, máy tính bảng thông minh
- Chơi các loại cờ như cờ vua, cờ tướng, carô, …
- Hãy cùng bé chơi trò chơi xếp đồ vật thành các nhóm có đặc tính tương tự nhau và cụ thể hóa bằng cách giúp bé tạo ra những đồ thị, vẽ trên giấy hình ảnh các món vật dụng đó. Tiến xa hơn nữa, ba mẹ hãy cùng bé thảo luận về nguyên nhân dẫn đến sự khác nhau đó.
Trí thông minh không gian, thị giác
Bé có thể học tập thông qua thị giác, hình ảnh (visual):
- Thích tạo ra các hoa văn, hình vẽ và cần có sự kích thích về thị giác.
- Hay mơ mộng.
- Có năng khiếu về nghệ thuật.
Vậy, ba mẹ nên làm gì?
- Hướng dẫn bé tập quan sát các hiện tượng xung quanh từ những vật đơn giản như những bông hoa mọc sau vườn khi bạn đi dạo cùng chúng hay những đồ chơi khi thả trong bồn tắm sẽ nổi hay chìm.
- Hãy giải thích cho bé hiểu rằng những sự vật mà bé quan sát được có thể sắp xếp theo nhóm về màu sắc, hình dáng hay các đặc điểm khác.
Trí thông minh âm nhạc, thính giác
Bé là người có thể học tập thông qua âm nhạc (musical):
- Thích chơi các nhạc cụ, thích hát hò, gõ trống.
- Thích các âm thanh như giọng nói, âm thanh tự nhiên, âm thanh từ nhạc cụ.
- Học dễ dàng hơn nếu có bật nhạc hoặc có các vật gì đó gõ nhịp, nhớ bài học tốt hơn nếu được nghe và được học bằng việc đọc thành lời.
Vậy, ba mẹ nên làm gì?
- Cho phép bé yêu lựa chọn các bản nhạc yêu thích tại cửa hàng bán băng đĩa nhạc
- Khuyến khích bé hát theo hoặc vỗ tay theo nhịp điệu một bản nhạc.
- Nếu có thể, cho bé tham gia vào các buổi học âm nhạc.
- Cho bé có cơ hội được đi tham dự các buổi trình diễn âm nhạc hay hòa nhạc.
- Cho bé cùng tham gia và hướng dẫn các bạn trong lớp hát một bài, hoặc tham gia đội văn nghệ.
Trí thông minh vận động
Bé có thể học tập thông qua vận động (physical)
- Bé khỏe mạnh và năng động.
- Thích đóng kịch, khiêu vũ, thể hiện bản thân với những hành động và chuyển động của cơ thể.
- Học tập thông qua các chuyển động của cơ thể và thông qua việc chạm vào và cảm giác về sự vật.
- Sử dụng các chuyển động, cử chỉ, điệu bộ và các biểu hiện cơ thể để học hỏi và giải quyết vấn đề.
Vậy, ba mẹ nên làm gì?
- Cho bé tham gia vào các hoạt động khiêu vũ, đóng kịch, thể thao.
- Cung cấp các hoạt động thực nghiệm lôi cuốn.
- Đi bộ, chạy bộ, chơi tennis, đạp xe,… cùng gia đình.
Trí thông minh tương tác
Bé có thể học tập thông qua hoạt động hướng ngoại (extrovert):
- Bé là người thích giao tiếp xã hội.
- Có thể “đọc” được các cảm xúc và cách cư xử của người khác.
- Là nhà lãnh đạo xuất sắc và thích tham gia đội nhóm.
- Có thể giúp đỡ bạn cùng tuổi và làm việc hợp tác với những người khác.
Vậy, ba mẹ nên làm gì?
- Cùng bé chơi những trò chơi gia đình.
- Khuyến khích bé yêu tham gia vào các hoạt động nhóm.
- Khuyến khích bé thảo luận và giải quyết vấn đề.
Trí thông minh nội tâm
Trẻ có thể học tập thông qua hoạt động hướng nội (introvert)
- Thích làm việc độc lập
- Biết tự động viên, khuyến khích bản thân và thích các hoạt động một mình.
- Thường tách ra và không đi theo xu hướng của đám đông.
- Có khả năng hiểu cảm xúc, động lực và tâm trạng của mình.
Vậy, ba mẹ nên làm gì?
- Cho bé có thời gian làm việc và chơi một mình.
- Khuyến khích bé yêu đọc sách, lưu giữ nhật ký hoặc các ghi chép hàng ngày.
Trí thông minh tự nhiên
Bé có thể học tập thông qua hoạt động thực tế (existential).
- Thích quan sát, tò mò về các hiện tượng xung quanh
- Thích thử nghiệm các hoạt động mới mẻ.
- Có khả năng thích ứng tốt với những môi trường khác nhau
Vậy, ba mẹ nên làm gì?
- Mở rộng hiểu biết về các hiện tượng khoa học cho bé bằng cách khuyến khích bé yêu quan sát những hiện tượng tương tự như thế trong cuộc sống và trong tự nhiên.
- Giúp bé lặp lại những thí nghiệm nhưng thay đổi đi các yếu tố tác động, ví dụ như cho bé quan sát cây sẽ phát triển ra sao dưới ánh sáng của bóng đèn điện?
